🔍 RSI શું છે?
Relative Strength Index (RSI) એ એક momentum oscillator
📈 RSI કેવી રીતે કામ કરે છે?
- RSI સામાન્ય રીતે 14 દિવસના સમયગાળાનો ઉપયોગ કરે છે.
- તે માપે છે કે છેલ્લા 14 દિવસોમાં શેર્સે કેટલી વખત ભાવમાં વધારો કર્યો અને કેટલી વખત ઘટાડો કર્યો.
- આ આધારે એક ફોર્મ્યુલા દ્વારા સ્કોર ગણવામાં આવે છે.
🧮 RSI ની ગણતરી:
RSI = 100 – [100 / (1 + RS)]
અહીં RS = (સાધારણ লাভ) / (સાધારણ નુકશાન)
📊 RSI મૂલ્યનો અર્થ શું થાય?
RSI સ્કોર | અર્થ |
---|---|
70 થી ઉપર | સ્ટોક “ઓવરબોટ” છે (ઘણું ખરીદાયેલું), એટલે વેચાણ આવી શકે |
30 થી નીચે | સ્ટોક “ઓવરસોલ્ડ” છે (ઘણું વેચાયેલું), એટલે ખરીદીનો મોકો હોઈ શકે |
50 | તટસ્થ સ્થિતિ |
🛠️ RSI નો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?
- ટ્રેન્ડ રિવર્સલ પકડવા માટે:
- જો RSI 30 થી નીચે જાય અને પછી ઉપર આવે, તો ખરીદીનો સંકેત હોય શકે.
- જો RSI 70 થી ઉપર જાય અને પછી નીચે આવે, તો વેચાણનો સંકેત હોઈ શકે.
2 .ડાઈવર્જન્સ જોવા માટે:
- જો ભાવ ઊંચો જાય છે પણ RSI નવો high ન બનાવી શકે, તો તે “બેરિશ ડાઈવર્જન્સ” કહેવાય.
- જો ભાવ ઘટે છે પણ RSI nચો લોઅર લોઅ બનાવે નહીં, તો તે “બુલિશ ડાઈવર્જન્સ” કહેવાય.
✅ ઉદાહરણ: RSI નો ઉપયોગ – સ્ટોક માર્કેટમાં
ટાટા સ્ટીલ (Tata Steel) ના શેર પર છે. તમે તેના 14-દિવસના RSI નો અભ્યાસ કરો છો.
📆 પગલાં પ્રમાણે ઉદાહરણ:
🔹 Step 1: સ્ટોકના છેલ્લા 14 દિવસના ક્લોઝિંગ ભાવ જુઓ:
માનો નીચેના ભાવ છે (સાદગી માટે):
[100, 102, 104, 106, 105, 107, 108, 110, 112, 111, 113, 114, 115, 116]
🔹 Step 2: દરેક દિવસે ભાવ વધ્યો કે ઘટ્યો તે જુવો:
દિવસ 1-2: +2
દિવસ 2-3: +2
દિવસ 3-4: +2
દિવસ 4-5: -1
દિવસ 5-6: +2
દિવસ 6-7: +1
દિવસ 7-8: +2
દિવસ 8-9: +2
દિવસ 9-10: -1
દિવસ 10-11: +2
દિવસ 11-12: +1
દિવસ 12-13: +1
દિવસ 13-14: +1
🔹 Step 3: સરેરાશ લાભ અને નુકશાન કાઢો
- સરેરાશ લાભ (average gain):
સરેરાશ = (2+2+2+2+1+2+2+2+1+2+1+1+1) / 14 ≈ 1.64 - સરેરાશ નુકશાન (average loss):
માત્ર 2 વખત નુકશાન થયું: -1 અને -1
સરેરાશ = (1 + 1) / 14 ≈ 0.14
🔹 Step 4: RS (Relative Strength) શોધો
RS = average gain / average loss = 1.64 / 0.14 ≈ 11.71
🔹 Step 5: RSI શોધો
RSI = 100 - [100 / (1 + RS)]
= 100 - [100 / (1 + 11.71)]
= 100 - [100 / 12.71]
≈ 100 - 7.87
≈ **92.13**
📈 પરિણામ
RSI = 92.13 → આ સૂચવે છે કે સ્ટોક ખુબજ ઓવરબોટ છે.
📌 શક્યતા છે કે હવે ભાવ થોડો ગમે ત્યારે નીચે આવવાનું શરૂ કરે – એટલે short-term વેચાણ માટે યોગ્ય સંકેત હોઈ શકે.
📊 વાસ્તવિક ચાર્ટ પર RSI જુઓ
વધુ સાચી ટ્રેડિંગ માટે, તમે RSI જોઈ શકો છો Zerodha (Kite), TradingView અથવા Angel One જેવા પ્લેટફોર્મ પર.
- કોઈ પણ સ્ટોકનો ચાર્ટ ખોલો.
- “Indicators” માંથી RSI પસંદ કરો.
- તેને 14-પિરિયડ પર સેટ કરો.
- જુઓ RSI લાઇન 70 કે 30 ક્રોસ કરે છે કે નહીં.
🧠 વધુ ઉદાહરણો
સ્ટોક | RSI | અર્થ |
---|---|---|
Infosys | 28 | ઓવરસોલ્ડ – ખરીદીની તકો |
Reliance | 75 | ઓવરબોટ – વેચાણ માટે તક |
SBI | 50 | તટસ્થ – વોટ એન્ડ વોચ |
✅ RSI નો ઉપયોગ
1️⃣ RSI સાથે ટ્રેડિંગ સ્ટ્રેટેજી: “બાઉન્સ ફ્રોમ ઓવરસોલ્ડ”
🎯 ઉદ્દેશ:
જ્યારે RSI 30 ની નીચે જાય અને ફરી ઉપર આવે, ત્યારે તે બુલિશ સંકેત આપે છે.
🛠️ સ્ટેપ્સ:
- RSI < 30 થાય ત્યારે સ્ટોકને વોચ કરો.
- જો RSI ફરી 30 પાર કરે → આ ખરીદી માટે સંકેત.
- સ્ટોપલૉસ: છેલ્લો લો.
- ટાર્ગેટ: 50 RSI કે પહેલા રેસિસ્ટન્સ લેવલ.
📌 ઉદાહરણ:
Suppose SBI નો RSI 28 છે અને હવે 31 થયો છે. તે સમયે ખરીદી કરો અને સ્ટોપલૉસ રાખો
2️⃣ RSI + Trendline / Price Action
તમે માત્ર RSI નહિ, પણ પ્રાઈસ એકશન પણ જોવો – કારણ કે RSI એકવાર ઓવરસોલ્ડ થયો, એમાં પણ “confirmation” જોઈએ.
RSI Divergence
📉 Bearish Divergence:
- સ્ટોક નવો હાઈ બનાવે છે.
- RSI નવો હાઈ નથી બનાવતો.
→ વેચાણનો સંકેત.
📈 Bullish Divergence:
- સ્ટોક નવો લો બનાવે છે.
- RSI નવો લો નથી બનાવતો.
→ ખરીદીનો સંકેત.
4️⃣ અગ્રેસિવ vs કન્સર્વેટિવ RSI સ્ટ્રેટેજી
પ્રકાર | RSI સ્તર | શું કરવું? | જોખમ |
---|---|---|---|
અગ્રેસિવ | 30 કે 70 સ્પર્શે | તરત એન્ટ્રી | વધુ જોખમ |
કન્સર્વેટિવ | RSI + પ્રાઈસ એકશન કે MACD | Confirmation બાદ એન્ટ્રી | ઓછું જોખમ |

🔄 RSI + બીજાં ઈન્ડિકેટર્સ
RSI ને બીજા ટૂલ્સ સાથે વાપરવાથી વધુ ખાતરી મળે છે:
ઈન્ડિકેટર | સંયોજન ઉપયોગ |
---|---|
MACD | RSI 30 ની નીચે અને MACD બુલિશ ક્રોસઓવર → સખત ખરીદી સંકેત |
Bollinger Bands | RSI ઓવરસોલ્ડ + પ્રાઈસ લોઅર બેન્ડને સ્પર્શ કરે → રિવર્સલ શક્ય |
Moving Averages | RSI ઓવરબોટ + પ્રાઈસ 200 EMA ઉપર → ટ્રેન્ડ ચાલુ હોઈ શકે |