પીએમ સુરક્ષા બીમા યોજના (PM Suraksha Bima Yojana – PMSBY) એ ભારત સરકારની એક ઑડ એવી જીવન વીમા યોજના છે, જે અણધારી અકસ્માતોથી સુરક્ષા પૂરી પાડે છે. આ યોજના ખાસ કરીને ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગના નાગરિકો માટે તૈયાર કરવામાં આવી છે.
પીએમ સુરક્ષા બીમા યોજના – મુખ્ય વિગતો…
📌 યોજનાનું નામ:
પીએમ સુરક્ષા બીમા યોજના (PMSBY)
🎯 હેતુ:
અણધારી અકસ્માતોમાં મૃત્યુ અથવા અપંગતા સામે ન્યૂનતમ વીમા સુરક્ષા આપવી.
📋 મુખ્ય લક્ષણો:
| વિશેષતા | વિગત |
|---|---|
| વીમા રકમ | ₹2 લાખ (મૃત્યુ અથવા સંપૂર્ણ વિકલાંગતા માટે) ₹1 લાખ (આંશિક વિકલાંગતા માટે) |
| વાર્ષિક પ્રીમિયમ | માત્ર ₹20/- દર વર્ષે |
| વીમા આવરજણ સમય | દર વર્ષે 1 જૂનથી 31 મે સુધી માન્ય |
| ઉંમર મર્યાદા | 18 થી 70 વર્ષ સુધીના નાગરિકો માટે |
| ખાતાની લિંકિંગ | બચત ખાતું આધાર સાથે લિંક થયેલું હોવું જરૂરી |
| કવરેજ પ્રકાર | દુર્ઘટનાજન્ય મૃત્યુ અને વિકલાંગતા માટે |
📝 પાત્રતા:
- ભારતીય નાગરિક હોવો જોઈએ
- 18 થી 70 વર્ષની ઉંમર વચ્ચે હોવો જોઈએ
- બેંકમાં સક્રિય બચત ખાતું હોવું આવશ્યક
- ખાતું આધાર કાર્ડ સાથે જોડાયેલું હોવું જોઈએ
🔁 પ્રેમિયમ કાપવાની પ્રક્રિયા:
- દર વર્ષે ઓટો-ડેબિટ દ્વારા 20 રૂપિયા કાપવામાં આવશે.
- એકવાર તમે નોંધણી કરો પછી દર વર્ષે સ્કીમ રીન્યૂ થાય છે જ્યારે સુધી તમે રદ ન કરો.
🆘 દાવા કરવાની પ્રક્રિયા:
- નજીકની બેંક બ્રાંચ કે જ્યાં ખાતું છે ત્યાં સંપર્ક કરો
- દાવા ફોર્મ ભરવું
- જરૂરી દસ્તાવેજો આપવા – મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર, હોસ્પિટલ રિપોર્ટ, આધાર, બેંક ખાતાની વિગતો
- દાવાની પ્રક્રિયા 30 દિવસમાં કરવામાં આવે છે
📌 નોંધનીય બાબતો:
- કોઈ વ્યક્તિ એકથી વધુ બેંક ખાતાથી આવરણ લઈ શકતો નથી
- જો પ્રીમિયમ સમયસર કાપી શકાયું નહીં, તો કવરેજ લાપસ થઈ શકે છે
- આ યોજના જન-ધન ખાતાઓ માટે પણ ઉપલબ્ધ છે
📱 ક્યાંથી જોડાઈ શકાય?
- નજીકની કોઈ પણ બેંક
- ઓનલાઇન મોબાઇલ બેંકિંગ/ઇન્ટરનેટ બેંકિંગ દ્વારા
- જનસેવા કેન્દ્રો (CSC)
- PMJAY પોર્ટલ
🧾 વિગતવાર માહિતી – પીએમ સુરક્ષા બીમા યોજના (PMSBY)
✅ લાભો (ફાયદા):
| દુર્ઘટનાનો પ્રકાર | વીમા રકમ |
|---|---|
| દુર્ઘટનાજન્ય મૃત્યુ | ₹2 લાખ |
| દૃષ્ટિ હાનિ (દેખાવ જવું) | ₹2 લાખ |
| એક હાથ / પગ ગુમાવવો | ₹1 લાખ |
| બંને હાથ / પગ ગુમાવવો | ₹2 લાખ |
| અંશતઃ વિકલાંગતા | ₹1 લાખ |
🧍♂️ યોજનામાં જોડાવા માટે પાત્રતા શરતો:
- વ્યક્તિની ઉંમર 18 થી 70 વર્ષની વચ્ચે હોવી જોઈએ
- કોઈપણ બેંકમાં બચત ખાતું હોવું ફરજિયાત
- ખાતું આધાર અને મોબાઇલ નંબર સાથે લિંક થયેલું હોવું જોઈએ
- વ્યક્તિએ લેખિત સ્વરૂપે મંજૂરી આપવી કે વાર્ષિક પ્રીમિયમ ઓટો ડેબિટ કરવાનું છે
🖊️ નોંધણી પ્રક્રિયા:
1. બેંક મારફતે નોંધણી:
- તમારી હોમ બ્રાન્ચમાં જઈને PMSBY ફોર્મ ભરો
- આધાર કાર્ડ અને બેંક પાસબુક સાથે જાવ
- એકવાર નોંધણી થયા બાદ દર વર્ષે ઓટો રિન્યુઅલ થાય છે
2. ઓનલાઇન નોંધણી (જો બેંક સપોર્ટ કરે):
- તમારું નેટ બેંકિંગ અથવા મોબાઇલ એપ્લિકેશન ખોલો
- ‘Government Insurance Schemes’ અથવા ‘PMSBY’ વિભાગ પસંદ કરો
- શરતો વાંચીને સહમતી આપો અને નોંધણી કરો
📌 કવરેજ સમયગાળો:
- કવરેજ દર વર્ષે 1 જૂનથી શરૂ થાય છે
- 31 મે સુધી માન્ય રહે છે
- જો રિન્યુઅલ નહીં થાય તો કવરેજ બંધ થઈ જાય છે
💸 પેમેન્ટ માહિતી:
- દર વર્ષે 20 રૂપિયા ઓટોમેટિક રીતે ખાતામાંથી કાપી લેવામાં આવે છે
- ઓટો-ડેબિટ સક્રિય હોવું જરૂરી છે
- કોઈ ટેક્સ નથી લાગતો
📂 દાવા કરવાની પ્રક્રિયા (Claim Process):
- મૃત્યુ કે દુર્ઘટના થયા પછી:
- નજીકની બેંક અથવા શાખા સંપર્ક કરો
- દાવા ફોર્મ ભરો
- જરૂરી દસ્તાવેજો:
- મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર (અથવા અપંગતાનું પ્રમાણપત્ર)
- અરજીકર્તાનું ઓળખપત્ર
- બેંક પાસબુકની નકલ
- પોસ્ટમોર્ટમ રિપોર્ટ (જો લાગુ પડે તો)
- FIR/પોલીસ પત્ર (દુર્ઘટના અંગે)
- સમય મર્યાદા:
- દાવા દાયકીએ મૃત્યુ કે અકસ્માત પછી 30 દિવસની અંદર દાવો કરવો જોઈએ
- મંજૂરી મળ્યા પછી સામાન્ય રીતે 30 દિવસમાં રકમ મળી જાય છે
📞 સહાય માટે સંપર્ક:
- તમારી નજીકની બેંક બ્રાંચ
- ટોલ ફ્રી નંબર (બેંક અનુસાર જુદો હોઈ શકે છે)
- PM Suraksha Bima Yojana માટે કોઈ કેન્દ્રિય વેબસાઈટ નથી, પણ www.jansuraksha.gov.in પર વધુ માહિતી મળે છે
📢 મહત્વપૂર્ણ સૂચનાઓ:
- યોજના દર વર્ષે રિન્યુ કરવાની હોય છે
- જો કોઈ વ્યક્તિ બે બેંકોમાં અલગ ખાતું ધરાવે છે, તો માત્ર એક ખાતામાંથી જ PMSBY લઈ શકાય
- એકથી વધુ કવરેજ લો તો સરકાર રકમ પાછી ખેંચી શકે
🧾 ફોર્મ અને ડાઉનલોડ લિંક્સ:
તમે PMSBY ફોર્મ અહીંથી ડાઉનલોડ કરી શકો છો –
📄 PMSBY ફોર્મ (ગુજરાતીમાં)
