* સ્ટોક માર્કેટ શું છે ?
સ્ટોક માર્કેટ એ એવી જગ્યા છે જ્યાં કંપનીઓના શેર (હિસ્સેદારી) ખરીદવામાં અને વેચવામાં આવે છે. કંપની પોતાનું મૂડી એકત્ર કરવા માટે શેર જાહેર કરે છે અને સામાન્ય લોકો કે રોકાણકારો એ શેર ખરીદીને કંપનીમાં હિસ્સેદાર બની શકે છે.
* મુખ્ય શેરબજાર:
ભારતમાં બે મુખ્ય શેરબજારો છે:
- બીએસઈ (BSE – Bombay Stock Exchange)
- એનએસઈ (NSE – National Stock Exchange)
* મુખ્ય શબ્દો:
- શેર/સ્ટોક: કંપનીનો એક નાનો હિસ્સો
- ઇન્ડેક્સ (જેમ કે NIFTY, SENSEX): કેટલીક પસંદગીની કંપનીઓના શેરનું સરેરાશ મૂલ્યાંકન
- બુલ માર્કેટ: જ્યારે બજાર ઉપર જાય છે
- બેર માર્કેટ: જ્યારે બજાર નીચે જાય છે
- ડિવિડેન્ડ: કંપનીનો નફો જે શેરહોલ્ડરોને આપવામાં આવે છે
* સ્ટોક માર્કેટમાં રોકાણ કેમ કરવું?
- તમારા માટે એક ડિમેટ અકાઉન્ટ અને ટ્રેડિંગ અકાઉન્ટ ખોલવો પડે છે
- કોઈ બ્રોકર (જેમ કે Zerodha, Angel One, Groww) દ્વારા શેર ખરીદી શકાય છે
- કંપનીઓના પરફોર્મન્સ, બજારના ન્યૂઝને આધારે રોકાણ કરવું
⚠️ જોખમ અને સલાહ:
- સ્ટોક માર્કેટમાં નફો પણ થઈ શકે છે અને નુકસાન પણ
- હંમેશા યોગ્ય માહિતી મેળવ્યા પછી જ રોકાણ કરવું
- લાંબા ગાળાનું રોકાણ વધારે સલામત માનવામાં આવે છે
* શેર માર્કેટમાં રોકાણ કરવાની શરુઆત કેવી રીતે કરવી?
- ડિમેટ અને ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ ખોલો:
કોઈ માન્ય બ્રોકર (જેમ કે Zerodha, Upstox, Angel One) પાસે ઓનલાઇન એપીલીકેશન ફોર્મ ભરીને એકાઉન્ટ ખોલી શકાય છે. - KYC પ્રક્રિયા કરો:
આધાર કાર્ડ, પાન કાર્ડ, ફોટો અને બેંક વિગતોની જરૂર પડે છે. - માર્કેટની સમજણ મેળવો:
ન્યુઝ, ફાઈનાન્સ એપ્સ, YouTube ચેનલ્સ, કે તાલીમ કોર્સથી માર્કેટના ધોરણો શીખો. - પહેલા લઘુતમ રકમથી રોકાણ કરો:
શરૂઆતમાં ઓછા રૂપિયામાં રોકાણ કરીને અનુભવો મેળવો.
(Key Terms)
| Name | Details |
|---|---|
| IPO | Initial Public Offering – કંપની પ્રથમવાર શેર જાહેર કરે છે |
| NSE | National Stock Exchange – એક ભારતીય સ્ટોક એક્સચેન્જ |
| BSE | Bombay Stock Exchange – સૌથી જૂની ભારતીય એક્સચેન્જ |
| Equity | શેર કે માલિકી હક્ક |
| Dividend | કંપની નફો કરતી વખતે શેરધારકોને મળતી રકમ |
| Bull Market | જ્યારે બજારમાં કિંમત વધી રહી હોય |
| Bear Market | જ્યારે બજાર નીચે જઇ રહ્યું હોય |
| Portfolio | તમારા રોકાણોની યાદી |
* શેર માર્કેટના લાભો (Benefits):
- લાંબા ગાળાનું વધુ વળતર: FD કે RD કરતા વધારે નફો મળવાનું શક્ય છે.
- ડિવિડેન્ડ્સ દ્વારા આવક: કેટલાક શેર કંપની ડિવિડેન્ડ આપતી હોય છે.
- માલિકીનો અનુભવ: તમે જે કંપનીના શેર ધરાવો છો, એમાં તમારું માલિકી હક્ક હોય છે.
⚠️ શેર માર્કેટમાં જોખમો (Risks):
- માર્કેટનું ઉતાર-ચઢાવ: ભાવ એકદમ વધી કે ઘટી શકે છે.
- કંપનીના ખરાબ પરિણામો: કંપનીના પરિણામ ખરાબ આવે તો શેરના ભાવ ઘટી શકે છે.
- અનુભવ અને જાણકારીની જરૂર: બીના જાણકારી રોકાણ કરવું જોખમભર્યું હોય છે.
* રોકાણ માટે થોડા જરૂરી નિયમો:
- હંમેશાં રિસર્ચ કરીને જ શેર ખરીદો.
- અમુક ભાગ લાંબા ગાળાના રોકાણ માટે રાખો.
- એક જ જગ્યાએ પૈસા ન લગાડો – વિવિધ શેરમાં રોકાણ કરો (Diversification).
- ભાવના ઉપર નહીં ચાલો – લોજિક અને એનાલિસિસ ઉપર ચાલો.
