🧾 પાત્રતા (Eligibility):
- ઉંમર:અરજદારની ઉંમર 18 થી 60 વર્ષ વચ્ચે હોવી જોઈએ
- આવક મર્યાદા:અરજદારના કુટુંબની વાર્ષિક આવક રૂ. 6,00,000/- સુધી હોવી જોઈએઆ માટે તાલુકા મામલતદાર, નગરપાલિકા ચીફ ઓફિસર અથવા મહાનગરપાલિકાના અધિકૃત અધિકારીનો આવકનો દાખલો જરૂરી છે
- અન્ય શરતો:ગ્રામ્ય વિસ્તારોના લાભાર્થીઓ માટે જિલ્લા ગ્રામ વિકાસ વિભાગની ગરીબી રેખાની યાદીમાં સમાવેશ થયેલ હોવું ફરજીયાત છે0 થી 16નો સ્કોર ધરાવતા લાભાર્થીઓને આવકનો દાખલો રજૂ કરવાનો રહેતો નથી
🧰 ઉપલબ્ધ ટૂલકીટ્સ (Toolkits):
આ યોજના હેઠળ નીચેની વ્યવસાયિક પ્રવૃત્તિઓ માટે ટૂલકીટ્સ ઉપલબ્ધ છ:
દૂધ-દહીં વેચણ
ભરતકમ
બ્યુટી પાર્ર
પાપડ બનાટ
વાહન સર્વિસિંગ અને રીપેરીગ
પ્લમ્ર
સેન્ટિંગ કમ
ઇલેક્ટ્રિક એપ્લાયન્સીસ રીપેરીગ
અથાણા બનાટ
પંચર કટ
📝 અરજી પ્રક્રિયા (Application Process):
- *ઓનલાઇન અરજી: લાભાર્થીએ ઇ-કુટિર પોર્ટલ (https://e-kutir.gujarat.gov.in/) પર ઓનલાઇન અરજી કરવાની રહેે. citeturn0search2
- *દસ્તાવેજો: અસલ દસ્તાવેજોની સ્કેન કરેલી નકલ સબમિટ કરવાની રહેે.
- *સેલ્ફ-ડિક્લેરેશન: સેલ્ફ-ડિક્લેરેશન ફોર્મની પ્રિન્ટઆઉટ ડાઉનલોડ કરીને સબમિટ કરવું પડે.
📃 આવશ્યક દસ્તાવેજો (Required Documents):
- આધાર કાર્ડ (Aadhaar Card)
- પાસપોર્ટ સાઇઝ ફોટો
- રેશન કાર્ડ / ફેમિલી ડિટેઇલ્સ
- આવકનો દાખલો
- જાતિ પ્રમાણપત્ર (અનુસૂચિત જાતિ, અનુસૂચિત જનજાતિ માટે)
- રહેઠાણનો દાખલો
- વ્યવસાયિક અનુભવ હોય તો તેનું પ્રમાણપત્ર
- બેંક પાસબુક/કોઈ પણ બેંકની વિગતો (IFSC સાથે)
🧾 સહાયની રકમ અને લાભ (Subsidy & Benefits):
- દરેક વ્યાવસાય માટે સરકાર નિર્ધારિત પ્રમાણ મુજબ સાધનો / ટૂલકીટ્સ આપવામાં આવે છે.
- આ ટૂલકીટ સરકાર દ્વારા મફતમાં આપવામાં આવે છે (અથવા અમુક પ્રકારની નિયત સહાય સાથે).
- લાભાર્થીના વ્યવસાયથી આવક ઉદ્ભવે તેવી આશા સાથે તત્કાલ ઉપયોગી સાધનો આપવામાં આવે છે.
🗓️ અરજી માટેનો સમયગાળો (Application Timeline):
- સામાન્ય રીતે યોજના માટે દર વર્ષે મે-જૂન મહિનામાં અરજી કરવાની તારીખો જાહેર થાય છે.
- ઓનલાઇન અરજી માટે છેલ્લી તારીખ અલગ અલગ હોઈ શકે છે – તેથી નિયમિત વેબસાઇટ ચકાસવી જરૂરી છે.
🏢 યોજનાનો અમલકારક વિભાગ:
- ખાદ્ય, નાગરિક પુરવઠા અને ઉપભોક્તા બાબતો વિભાગ, ગુજરાત રાજ્ય.
- અમલનું કાર્ય જિલ્લા ઉદ્યોગ કેન્દ્રો (District Industries Centres – DIC) દ્વારા કરવામાં આવે છે.
📍 મહત્વપૂર્ણ લિંક્સ:
- અરજી માટે વેબસાઇટ: e-Kutir Portal
- મૂલ યોજના માહિતી પેજ: cottage.gujarat.gov.in
- મફત ટેકનિકલ માર્ગદર્શન માટે: જિલ્લા ઉદ્યોગ કેન્દ્રમાં મુલાકાત લો.
🔧 ટૂલકીટ લિસ્ટ – સંપૂર્ણ વિગત
માનવ કલ્યાણ યોજના હેઠળ કેટલાય વ્યવસાય માટે ટૂલકીટ્સ (સાધનો) સરકાર મફતમાં આપે છે. નીચે દરેક વ્યવસાય મુજબના ટૂલકીટોના ઉદાહરણ આપેલા છે:
| ક્રમાંક | વ્યવસાયનું નામ | ટૂલકીટમાં સામેલ સાધનો (ઉદાહરણરૂપ) |
|---|---|---|
| 1 | બ્યુટી પાર્લર | મિરર, ચેર, ડ્રાયર, કાંસા-કાંસી, કોસ્મેટિક કીટ |
| 2 | પેટ્રોલ ટાંકી ક્લીનિંગ | ટાંકી ક્લીનર, હોઝ પાઇપ, સલામતી સાધનો |
| 3 | ધોબી કામ | ઇસ્ત્રી, વોશિંગ પાવડર, વાસણ, ટબ |
| 4 | ચપલ-જુતા બનાવટ | હેમર, નેઇલ કટર, લેધર, ગમેલ, નેમ પ્લેટ |
| 5 | સેલસ ટ્રેડિંગ | માપન કટકા, પેકિંગ બેગ્સ, વજન કાંટો |
| 6 | પ્લમ્બર | પાઈપ કટર, સ્પેનર, ટેપ, પાઈપ્સના નમૂનાઓ |
| 7 | મકાન રીપેરીંગ | મિસ્ત્રી સાધનો, સિમેન્ટ પાન, માળા સાધનો |
| 8 | ટેઇલરિંગ | સિલાઈ મશીન, નાપ જાંપ સાધનો, કાપડ કાતર |
| 9 | ઇલેક્ટ્રિશિયન | ટેસ્ટર, પ્લાયર, વાયર, ઇન્સ્યુલેટિંગ ટીપ |
| 10 | વાહન રીપેરીંગ | સ્પેનર, સ્ક્રૂ ડ્રાઈવર, ઓઇલ કેન, વિલジャેક |
નોંધ: ટૂલકીટના ચોક્કસ સાધનો વિભાગ મુજબ અલગ અલગ હોઈ શકે છે.
🧮 ફોર્મ ભરવાની સંપૂર્ણ પ્રક્રિયા (Step-by-step Process):
- વેબસાઇટ ખોલો:
➤ https://e-kutir.gujarat.gov.in - પહેલા Registration કરો:
➤ આધાર નંબર દ્વારા OTP વેરીફિકેશન કરો. - લોગિન કરો અને ફોર્મ પસંદ કરો:
➤ “માનવ કલ્યાણ યોજના” પર ક્લિક કરો. - તમારું વ્યવસાય પસંદ કરો:
➤ યોગ્ય વ્યવસાય પસંદ કરો અને જરૂરી વિગતો ભરો. - દસ્તાવેજ અપલોડ કરો:
➤ સ્કેન કરેલા તમામ જરૂરી દસ્તાવેજો અપલોડ કરો (PDF/JPEG). - સેલ્ફ ડિક્લેરેશન ફોર્મ:
➤ ડાઉનલોડ કરો, સાઇન કરો અને સ્કેન કરીને ફરીથી અપલોડ કરો. - ફોર્મ સબમિટ કરો:
➤ આખરે ફોર્મ સબમિટ કરો અને acknowledgment સાચવી રાખો.
📞 સંપર્ક માટે:
તમારા નજીકના જિલ્લા ઉદ્યોગ કેન્દ્ર (DIC) માં સીધો સંપર્ક કરો:
- ગુજરાતના દરેક જિલ્લામાં DIC ઓફિસ છે.
- ત્યાંના અધિકારીઓ તમને પ્રક્રિયા અને કામગીરીમાં મદદ કરશે.
📌 યોજનાના મુખ્ય હેતુ (Objectives of the Scheme):
- આર્થિક રીતે પછાત જાતિ/વર્ગના લોકોને પોતાનું સ્વતંત્ર વ્યવસાય શરૂ કરવા માટે ટેકો આપવો.
- સ્વરોજગારીને પ્રોત્સાહન આપવું અને રોજગારી માટેના અવસર ઊભા કરવાનું.
- મફત સાધન સહાયથી લોકો આત્મનિર્ભર બને અને પોતાના જીવન સ્તર સુધારી શકે.
👥 લાભાર્થી કેટેગરીઓ (Target Beneficiaries):
આ યોજના મુખ્યત્વે નીચે આપેલ કેટેગરી માટે છે:
- અનુસૂચિત જાતિ (SC)
- અનુસૂચિત જનજાતિ (ST)
- અન્ય પછાત વર્ગો (OBC)
- આર્થિક રીતે પછાત વર્ગ (EWS)
- બાકીના શ્રમજીવી વર્ગ જેમ કે:
- વસ્ત્ર વિકારક
- વ્હીલ મરામતકર્તા
- શૂ મેકર
- ડ્રાઈવર / મિકેનિક
- લોહારી કામદારો
- નાના વેપારીઓ
📍 ખાસ ધ્યાનમાં રાખવાના મુદ્દા:
| મુદ્દો | વિગત |
|---|---|
| ✅ ફક્ત એક વખત સહાય મળે છે | માનવ કલ્યાણ યોજના હેઠળ એક વ્યક્તિ ફક્ત એક વ્યવસાય માટે જ સહાય લઈ શકે છે. |
| 📜 ટૂલકીટનું વેચાણ મનાઈ છે | સરકાર દ્વારા આપવામાં આવતી ટૂલકીટને વેચી દેવી ગુનાઓ હેઠળ આવે છે. |
| 🔄 દર વર્ષે અરજી શક્ય હોય છે | જો અગાઉ સહાય લીધી નથી તો દરેક વર્ષે ફરીથી અરજી કરી શકાય છે. |
| 📱 મોબાઇલ નંબર સક્રિય હોવો જોઈએ | OTP આધારે અરજદારની ઓળખ થાય છે. મોબાઇલ નંબર આધાર સાથે જોડાયેલો હોવો જોઈએ. |
🗂️ વેબસાઇટ પર ઉપલબ્ધ અન્ય સહાય યોજના:
e-Kutir પોર્ટલ પર માનવ કલ્યાણ યોજના સિવાય પણ ઘણી સહાય યોજનાઓ ઉપલબ્ધ છે જેમ કે:
- વિજ્ઞાન સાધન સહાય યોજના
- રોજગાર તાલીમ યોજના
- ખાનગી ઉદ્યોગોમાં લોન સહાય યોજના
- મહિલા ઉદ્યોગ સહાય યોજના
📢 તાજેતરની સૂચનાઓ (Latest Updates for 2025):
- 2025 માટે નવી ટૂલકીટ કેટેગરી ઉમેરાઈ છે – જેમ કે ફૂડ પ્રોસેસિંગ, મોબાઈલ રીપેરિંગ, પેકેજિંગ બિઝનેસ વગેરે.
- અરજદારો માટે હવે મોબાઇલ એપ પણ ઉપલબ્ધ છે eKutir Gujarat માટે – જ્યાંથી તમારું સ્ટેટસ ચેક કરી શકાય છે.
- અરજીની છેલ્લી તારીખ સામે જાહેર થશે, પણ તૈયારી માટે પહેલેથી દસ્તાવેજો તૈયાર રાખો.
