STD 10 (ધોરણ ૧૦) પાસ કરવાના પછી વિદ્યાર્થીઓ માટે ઘણા વિવિધ કોર્સના વિકલ્પો હોય છે. તમારું રસ કઈ દિશામાં છે એ આધારે તમે યોગ્ય અભ્યાસની પસંદગી કરી શકો છો. નીચે મુખ્ય રીતે ઉપલબ્ધ સ્ટ્રીમ અને કોર્સની માહિતી આપી છે:
🎓 ધોરણ ૧૦ પછી ઉપલબ્ધ મુખ્ય સ્ટ્રીમ્સ:
- Science (વિજ્ઞાન)
- PCB (Physics, Chemistry, Biology) → ડૉક્ટર, ફાર્માસી, બાયોટેક વગેરે માટે
- PCM (Physics, Chemistry, Math) → ઇજનેરી, એવિએશન, IT વગેરે માટે
- General Science → B.Sc. માટે રસ્તો
- Commerce (કોમર્સ)
- Accounts, Economics, Business Studies
- CA, CS, B.Com, BBA, Banking, Finance ક્ષેત્રમાં જવાનું રાહદારણ
- Arts / Humanities (આર્ટ્સ/હ્યુમેનિટિઝ)
- History, Geography, Political Science, Psychology
- UPSC, GPSC, Teaching, Journalism, Law માટે વાજબી માર્ગ
- Diploma Courses (પોલિટેક્નિક/ડિપ્લોમા કોર્સ)
- Civil, Mechanical, Electrical, Computer Engineering
- ૩ વર્ષના કોર્સ પછી ડિગ્રીમાં lateral entry પણ મળે છે
💼 Professional Short-Term Courses (ધોરણ ૧૦ પછી તરત શરૂ કરી શકાય એવા કોર્સ):
- ITI Courses (Industrial Training Institute)
- Electrician, Fitter, Welder, Computer Hardware, etc.
- Computer Courses
- DCA (Diploma in Computer Applications)
- Tally, MS Office, Graphic Designing
- Vocational Courses
- Fashion Designing, Beauty Parlor, Mobile Repairing, Photography
- Certificate Courses
- Event Management, Hotel Management, Tourism, Spoken English
🚀 Special Paths:
- National Defence Academy (NDA) (12 પછી, પણ તૈયારી 10 પછી શરૂ થાય)
- Sports Quota-based Training
- Fine Arts / Performing Arts
ધોરણ ૧૦ પછી વધુ વિકલ્પો અને દરેક ક્ષેત્રમાં ઉપલબ્ધ કારકિર્દીના માર્ગો (career options) વિશે વધુ વિગતવાર જાણીએ:
🔬 1. Science Stream – વિગતવાર વિકલ્પો
વિજ્ઞાન સ્ટ્રીમ એ સૌથી વ્યાપક અને તકોથી ભરેલું હોય છે, ખાસ કરીને જો તમે ડૉક્ટર, ઇજનેર કે રિસર્ચ ફીલ્ડમાં જવું હોય તો.
📘 PCB (Biology Group)
- Courses after 12th: MBBS, BDS, BAMS, BHMS, B.Sc. Nursing, B.Sc. Microbiology, Biotechnology, Agriculture
- Careers: Doctor, Nurse, Lab Technician, Pharmacist, Zoologist, Environmental Scientist
📗 PCM (Maths Group)
- Courses after 12th: B.E./B.Tech (Engineering), B.Arch, NDA, B.Sc. in Physics/Chemistry/Maths
- Careers: Engineer (Civil, Mechanical, Computer), Pilot, Software Developer, Architect
📙 PCMB (Maths + Bio)
- Biology અને Maths બંને રાખીને બંને ક્ષેત્ર ખુલ્લા રહે
📊 2. Commerce Stream – વિગતવાર વિકલ્પો
કોમર્સ સ્ટ્રીમ પૈસા, બિઝનેસ અને એકાઉન્ટિંગમાં રસ ધરાવતા વિદ્યાર્થીઓ માટે છે.
મુખ્ય વિષયો:
- Accounts, Economics, Business Studies, Statistics, English
After 12th Courses:
- B.Com, BBA, CA (Chartered Accountant), CS (Company Secretary), CMA, Banking, Finance, Hotel Management, LLB
Careers:
- Auditor, Banker, Business Analyst, Entrepreneur, Economist
🎨 3. Arts / Humanities Stream – વિગતવાર વિકલ્પો
આર્ટ્સ સ્ટ્રીમ લખવા, વિચારવા અને સમાજશાસ્ત્ર વિશે રુચિ ધરાવનારા માટે ઉત્તમ છે.
મુખ્ય વિષયો:
- History, Geography, Political Science, Sociology, Psychology, Gujarati/English Literature
After 12th Courses:
- B.A., B.Ed., LLB, Journalism, Mass Communication, Design, Fine Arts
Careers:
- Teacher, Lawyer, Journalist, Writer, Civil Services (UPSC/GPSC), Psychologist
🛠️ 4. Diploma Courses – Skill-based Options
ધોરણ ૧૦ પછી સીધા industrial અથવા technical field માં job-oriented education
Some Popular Diploma Fields:
- Civil, Mechanical, Electrical, Computer Engineering
- Fashion Design
- Animation & VFX
- Interior Design
- Hotel Management
- Pharmacy Assistant
- Agriculture Diploma
⚙️ 5. ITI Courses (Industrial Training Institutes)
Some ITI Trades:
- Electrician
- Fitter
- Diesel Mechanic
- Computer Operator
- Plumber
- Welder
- AC Technician
🕒 સમય: 6 મહિના થી 2 વર્ષ
👍 મોટાભાગના કોર્સ બાદ સરકારી અને ખાનગી નોકરીઓ માટે તકો છે
💡 6. Other Creative / Vocational Paths:
| ક્ષેત્ર | કોર્સ | કારકિર્દી વિકલ્પો |
|---|---|---|
| Graphic Design | DTP, Photoshop, Illustrator | Freelance Designer, Advertising |
| Photography | Certificate/Diploma | Photographer, Event Coverage |
| Culinary Arts | Hotel Management, Baking | Chef, Bakery Owner |
| Fashion Designing | Diploma/B.Des | Designer, Boutique Owner |
| Animation | 2D/3D Animation | Animator, Game Designer |
🔍 7. Entrance Exam આધારિત કોર્સ (10 પછી)
🚁 RMSA / Sainik School / Military School / NDA (પરીક્ષાની તૈયારી)
- જો તમારું લક્ષ્ય દેશસેવા છે, તો ધોરણ ૧૦ પછી NCC અથવા sainik school/army schoolની તૈયારી શરૂ કરી શકો છો
- NDA માટે 12 પછી appear થવામાં આવે છે, પણ તૈયારી 10 પછીથી શક્ય છે
✈️ Navodaya Vidyalaya / Gujarat Board Open Entrance
🎯 8. Government Skill Development Programs (Gujarat & India Level)
PMKVY (Pradhan Mantri Kaushal Vikas Yojana)
- Free courses in computer, tailoring, electrician, mobile repairing, beauty parlor, welding, etc.
- Certificates are NSDC approved (National Skill Development Corporation)
Gujarat Government Programs:
- Kaushalya Vardhan Kendra (KVK) – શહેરો અને ગામોમાં government-supported skill training centers
- ITIના તાલીમાર્થીઓ માટે stipend અને placement opportunities પણ હોય છે
🧠 9. Computer Courses (Short-term & Long-term)
| Course | સમય | કામનું કઈ રીતે? |
|---|---|---|
| DCA (Diploma in Computer Applications) | 6 months | Office jobs, data entry |
| Tally ERP 9 with GST | 3–6 months | Accounts jobs, billing |
| Web Designing / Development | 6–12 months | Freelance/Agency jobs |
| Graphic Designing (Photoshop, CorelDraw) | 3–6 months | Social Media, Ad Agencies |
| Computer Hardware & Networking | 6–12 months | IT Support roles |
💬 10. Spoken English & Communication Courses
- Call centers, airlines, hotel industries, customer service માટે English communication મહત્વપૂર્ણ છે
- Spoken English, Personality Development, Interview Skills જેવા courses ખૂબ ઉપયોગી બને છે
🏫 11. Open Schooling / NIOS / Gujarat Open School Board
જો કોઈ કારણસર તમે formal education આગળ ન લઇ શકો, તો પણ નીચેના વિકલ્પ ઉપલબ્ધ છે:
- NIOS (National Institute of Open Schooling) – Distance learningથી ધોરણ ૧૨ સુધીનું શિક્ષણ મેળવી શકો છો
👩🔧 12. Girls માટે ખાસ beneficial Courses
| Course | ક્ષેત્ર | લાભ |
|---|---|---|
| Nursing Assistant | Health | Hospitals, Clinics |
| Beauty & Wellness | Skill | Parlour, Freelance |
| Fashion Design | Creativity | Own boutique, job |
| Computer Course | IT | Office job, work from home |
| Anganwadi / Child Care | Govt/NGO | સરકારી પરીક્ષા માટે પણ ઉપયોગી |
🎓 13. Integrated Courses after 10th (Combined Courses)
કેટલાક ખાસ કોર્સ છે જે 10 પછી સીધા 5 વર્ષના integrated structure સાથે આવે છે:
- Integrated Diploma + Degree in Engineering
- BBA + MBA (Integrated 5 year course) – Some private colleges offer
- Law (B.A. LLB – 5 years) – Mostly after 12th, but preps can begin post-10
🔧 14. Industrial & Technical Fields – જોબ માટે સીધો રસ્તો
🏭 Industrial Diploma Courses (Job-Oriented, Practical Training)
- Diploma in Tool & Die Making
- Diploma in Mechatronics
- Diploma in Plastic Engineering
- Diploma in Food Processing
- Textile Technology (સૂરત, વડોદરા તરફ વધુ તક)
➡️ આવી ઈન્ડસ્ટ્રીયલ ડિપ્લોમા સાથે તમે સરકારી અને ખાનગી મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપનીઓમાં ઝડપથી નોકરી મેળવી શકો છો.
📡 15. New-Age Careers After 10th (આધુનિક દુનિયાના વિકલ્પો)
| ક્ષેત્ર | કોર્સ | કારકિર્દી |
|---|---|---|
| Digital Marketing | SEO, Social Media, Ads | Freelance, Company Job |
| YouTube / Content Creation | Editing, Voice Training | Influencer, Video Editor |
| Cyber Security | Ethical Hacking Course | Cyber Expert, Govt Jobs |
| UI/UX Design | App/Web Designing | Tech Companies, Startups |
| Mobile App Development | Android, iOS Coding | App Developer, Freelancer |
➡️ Skill + Smartphone = Global Career 💻📱
🌿 16. Agriculture & Environment Courses
ભારત એ કૃષિ આધારિત દેશ છે, તો આવું Future-Proof Field છે!
- Diploma in Agriculture
- Diploma in Horticulture
- Diploma in Dairy Technology
- Animal Husbandry
- Agri-Business Management
➡️ ખેડૂત પરિવારો માટે ખાસ લાભદાયક. ખેતીને આધુનિક બિઝનેસ બનાવી શકાય છે.
🧑🍳 17. Hotel Management & Tourism Courses
ભારતમાં અને વિદેશમાં પણ hotel & tourism સૌથી ઝડપી વધી રહેલું ક્ષેત્ર છે.
| કોર્સ | સમયગાળો | કારકિર્દી |
|---|---|---|
| Diploma in Hotel Management | 1–2 વર્ષ | Hotels, Resorts, Cruise |
| Travel & Tourism Management | 6–12 મહિના | Tour Guide, Travel Company |
| Air Hostess / Cabin Crew Training | 1 વર્ષ | Airline Jobs |
➡️ English + Personality + Smartness = સુપરકૂલ કારકિર્દી
🎭 18. Creative Arts & Performance Courses
| ક્ષેત્ર | કોર્સ | કારકિર્દી |
|---|---|---|
| Acting / Theatre | NSD, Local Institutes | Actor, Stage Performer |
| Music / Singing | Diploma / Private Class | Singer, Music Director |
| Painting / Sculpture | BFA (After 12th) | Artist, Illustrator |
| Dance | Classical / Modern Dance | Performer, Dance Teacher |
➡️ Passion હોય તો આ ક્ષેત્રો પણ તમારી ઓળખ બનાવી શકે છે
🔐 19. Government Job Targeted Options (with early start)
- Police / Constable / Lokrakshak – 10/12 પછી તૈારી કરો
- Railway Jobs – ITI પછી પણ ખુબ તકો
- Post Office / SSC / Clerk Jobs – Computer + Typing Course મદદરૂપ
- Forest Guard, Talati, Gram Sevak – Gujarati Medium વિદ્યાર્થીઓ માટે ફાયદાકારક
➡️ ટૂંકા તાલીમ સાથે સરકારી નોકરીનો રસ્તો!
🧾 20. Entrepreneurship (પોતાનો ધંધો શરૂ કરવો હોય તો)
જો તમારું લક્ષ્ય કોઈ કંપનીમાં નોકરી નહીં પણ પોતાનું કામ/Business શરૂ કરવું હોય, તો…
- Small Business Management Course
- Startup Incubators (ફ્રી Mentorship)
- E-Commerce Training (Amazon, Flipkart Seller)
- Mobile Repairing + Freelancing
- Food Business (Home Bakery, Snacks Unit)
➡️ Low-investment ideas સાથે ધંધો શરૂ કરો, પછી Team બનાવો!
📚 Bonus: Useful Platforms & Resources
- Skill India Portal – https://www.skillindia.gov.in/
- Gujarat Kaushalya Vikas Nigam (GKVN) – State Govt Courses
- NSDC India – All India level Skill Training
🛰️ 21. Aviation Field (10 પછી હવાઈ ક્ષેત્રમાં કારકિર્દી)
જો તમે sky lover છો અને એરપોર્ટ કે એરલાઇન જેવી જગ્યા પર કામ કરવાનું સપનું જુઓ છો, તો:
| કોર્સ | સમયગાળો | કારકિર્દી વિકલ્પો |
|---|---|---|
| Diploma in Aviation & Hospitality | 1–2 વર્ષ | Ground Staff, Airline Officer |
| Cabin Crew / Air Hostess Training | 1 વર્ષ | Cabin Crew Jobs |
| Commercial Pilot License (CPL)* | Long (with 12th PCM) | Pilot (Private/Airlines) |
✈️ ઓછામાં ઓછું English અને Communication આવડવું જરૂરી
✈️ આવક પણ ઘણી હાઇ હોય છે
🔬 22. Paramedical Fields (Medical ફિલ્ડમાં ટૂંકા કોર્સ)
જો તમારું લક્ષ્ય Health કે Hospital સાથે જોડાયેલી કારકિર્દી છે પણ MBBS ન કરો તો પણ:
| કોર્સ | સમય | કારકિર્દી |
|---|---|---|
| DMLT (Lab Technician) | 2 વર્ષ | Hospital Lab Jobs |
| Radiology Technician | 2 વર્ષ | X-ray, MRI Dept |
| Operation Theatre Assistant | 1–2 વર્ષ | OT Tech |
| Dialysis Technician | 1–2 વર્ષ | Kidney Centers |
| Nursing Assistant / GNM | 2–3 વર્ષ | Hospitals, Clinics |
➡️ સૌથી વધુ Demand ધરાવતા ક્ષેત્રો પૈકી એક
🏫 23. Private Institutes with High Placement
ગુજરાતમાં અને ભારતમાં કેટલીક સંસ્થાઓ છે જે ધોરણ ૧૦ પછી skill-based કોર્સ આપે છે અને place પણ કરાવે છે:
- Jetking (Hardware/Networking)
- NIIT (IT/Software)
- Frankfinn (Aviation/Hospitality)
- Arena Animation (Graphics, VFX, Animation)
- Aptech, MAAC, Red & White Institute, etc.
💼 અહીં Fees થોડી હોય શકે પણ Placement અને તાલીમ ખૂબ સારી હોય છે.
🖥️ 24. Freelancing & Work from Home Fields (10 પછી પણ શરુ કરી શકાય)
એવા ઘણા કોર્સ છે કે જે 10 પછી તમે Freelance તરીકે પણ job શરૂ કરી શકો છો:
| સ્કિલ | Platform | કમાણી કેવી રીતે? |
|---|---|---|
| Graphic Design | Fiverr, Upwork | Logo/Poster Work |
| Data Entry / Typing | Freelancer | Word, Excel, Forms |
| Social Media Mgmt | Instagram Clients | Page Handling |
| Video Editing | YouTube, Reels | Editor Job |
| Blogging / Affiliate | WordPress | Google AdSense, Affiliate Links |
➡️ તમારી પાસે બસ એક smartphone/PC અને નેટ હોવું જોઈએ!
🧪 25. Research & Olympiads (Students with High Aptitude માટે)
જો તમે exceptionally bright છો અને તમારું target IIT, AIIMS, NEET, JEE છે, તો ધોરણ ૧૦ પછી:
- KVPY (Kishore Vaigyanik Protsahan Yojana)
- IISER Entrance
- JEE Foundation Classes
- NEET Foundation Programs
- Science Olympiads (NSO, IMO)
➡️ આવી પરીક્ષાઓ થી scholarships મળે અને country’s best institutes માટે દ્વાર ખુલે.
📘 26. Religious / Spiritual Education Options (ધર્મના ક્ષેત્રમાં રસ હોય તો)
કેટલાક વિદ્યાર્થીઓ ધાર્મિક ક્ષેત્રે પણ જવું ઇચ્છે છે, જેમાં:
- Ved Pathshala
- Jain Gurukul / Swadhyay Classes
- Islamic Studies / Madarsa
- Christian Theological Seminary
➡️ આ ક્ષેત્રોમાં પણ શિક્ષણ સાથે સમાજસેવા અને સંસ્થા ચલાવવાની તક મળે છે
💡 27. Combo Courses (2 સ્કિલ એકસાથે શીખવી શકાય છે)
તમે એકસાથે 2 સ્કિલ combo તરીકે લઈ શકો છો જેમ કે:
- Computer Course + Spoken English
- Fashion Design + Business Training
- Mobile Repair + Digital Marketing
- Hotel Management + Communication Skills
⚖️ 28. Law Field – Advocate કે Legal Advisor બનવાનું સપનું હોય તો
હવે કાયદાની સમજ અને social justice માટે passion ધરાવનાર વિદ્યાર્થીઓ માટે પણ રસ્તા ખુલ્લા છે.
શું કરી શકાય છે?
- ધોરણ ૧૦ પછી પણ Foundation Courses avail કરી શકાય છે (CLAT માટે)
- ધોરણ ૧૨ પછી તો B.A. LL.B (5 Years Integrated Course) availble
- તમને નીચેના ક્ષેત્રોમાં કારકિર્દી બનાવી શકાય:
- Criminal Lawyer
- Civil Lawyer
- Corporate Law
- Government Legal Officer
- Legal Journalism
➡️ આ માટે English + Reasoningની મજબૂત પકડ જરૂરી
🎮 29. Gaming Industry –
Courses:
- Game Designing & Development (Diploma)
- Unity 3D / Unreal Engine Certification
- Animation + VFX Combo
- Mobile Game Development (Android/iOS)
Careers:
- Game Developer
- Game Tester (Yes, paid!)
- Game Streamer (Like YouTube / Twitch)
- 3D Artist, Animator
🎯 Creativity + Coding = Jackpot field 🎮
🧵 30. Handicrafts & Cottage Industry Skills (ગામડાં માટે ખાસ ઉપયોગી)
જો તમે village અથવા semi-urban areaમાંથી છો, તો ઘરેથી ધંધો શરૂ કરવાનો એક પાવરફુલ રસ્તો:
| Embroidery / Knitting | કપડાં પર કઢાઇ | Local + Online orders |
| Papad / Masala making | ઘરમાં તૈયાર થાય | Local market supply |
| Agarbatti / Candle making | ટૂંકા કોર્સ | Station supply / Online |
| Mud Pottery | હસ્તકલાઓ | Exhibitions, Tourism |
➡️ સરકારની Self Employment Schemes અને શીખવા માટે KVK (Kaushalya Centers) પણ છે
📚 31. Competitive Exam Courses with 10th Pass Qualification
જો તમારું લક્ષ્ય Government Job છે, તો આ બધા પરીક્ષાઓ 10 પછી આપી શકાય છે:
| પરીક્ષા | પોસ્ટ | શૈક્ષણિક લાયકાત |
|---|---|---|
| SSC MTS | Multi Tasking Staff | 10 પાસ |
| Railway Group D | Helper / Technician | 10 પાસ |
| Gujarat Police Constable | Lokrakshak | 10 પાસ (with age & PET) |
| Army GD / Clerk | Indian Army | 10 પાસ |
| Indian Navy SSR / MR | Sailor | 10 પાસ |
➡️ યોગ્ય તૈયારી અને શારીરિક તંદુરસ્તી સાથે તમારું સપનું સાચું બની શકે છે
🔍 32. Distance Learning / Online Skill Platforms (Mobileથી જ ભણો!)
Low Budget અને આજે શરૂ કરી શકાય તેવી બાબતો:
Free / Low-Cost Platforms:
- Swayam (India Govt Platform) – Free Online Courses
- Coursera / edX / Udemy – Skill-based learning
- YouTube – Mobile Repairing, Typing, Excel, Freelancing
🛠️ 33. Foreign Language Courses (ભવિષ્યમાં કામ આવે એવા ભાષા કોર્સ)
આજે દુનિયાની મોટી કંપનીઓ, ટૂરિઝમ અને ડિપ્લોમેટિક ક્ષેત્રમાં ભાષા માટે demand વધી છે.
Top Languages to Learn:
| ભાષા | ફાયદો |
|---|---|
| German 🇩🇪 | Germany/EU Job Market |
| French 🇫🇷 | Canada/France Opportunities |
| Japanese 🇯🇵 | Tech Industry, Translation |
| Spanish 🇪🇸 | Latin America & USA |
| Arabic 🇸🇦 | Gulf Jobs, Trade, Religion |
➡️ 6 મહિના–1 વર્ષના સર્ટિફિકેટ કોર્સથી શરૂ કરી શકો છો
➡️ Freelance Translator, Teacher, Call Center Jobs મળે
🧑🏫 34. Teaching / Education Field – જો વિદ્યાર્થીઓ શીખવવામાં રસ હોય તો
આજે પ્રાથમિક શિક્ષણથી private tuitions સુધી massive demand છે.
Courses (10 પછી શરૂ થાય એવા):
- D.El.Ed. (Diploma in Elementary Education)
- Montessori Teacher Training
- Early Childhood Care Education (ECCE)
- Abacus / Vedic Math Trainer
- Yoga Teacher Training
➡️ એક વારમાં તમારા માટે “ઘરેથી ટ્યુશન + સ્કૂલ નોકરી” બંને શક્ય બને
🧑⚖️ 35. Civil Services / UPSC માટેની લાઈટ તૈયારી હમણાંથી શરૂ થાય
- NCERT Books (6-10) ફરી વાંચો
- English, Gujarati અને General Knowledge પર પકડ મજબૂત બનાવો
- Typing + Current Affairs પર ધ્યાન આપો
- મોબાઇલમાંથી apps કે YouTube ચેનલથી basic જાણકારી લો
🧑🔬 36. Science Enthusiasts માટે Special Courses
જેમને વૈજ્ઞાનિક સંશોધન, નવી શોધો કે આવિષ્કારમાં રસ હોય
| કોર્સ | ક્ષેત્ર | કારકિર્દી |
|---|---|---|
| Diploma in Laboratory Technology | Biology | Lab Technician |
| Diploma in Astronomy Basics | Physics | Space Research |
| Robotics & IoT | Engineering | Automation Jobs |
| Environmental Science | Nature | NGOs, Govt Projects |
📱 37. Mobile-based Microbusinesses (Low-investment Ideas)
ઘરમાંથી Mobile + Internet દ્વારા શરુ કરી શકાય એવું કામ
| ઉદાહરણ | શું કામ કરે છે? |
|---|---|
| Instagram Reseller | Online deals વેચવી |
| WhatsApp Marketing | Local business માટે ads |
| Homemade Food / Tiffin Service | Swiggy/Zomato પર રજિસ્ટર |
| Digital Visiting Card / Resume Creator | Freelance Job |
🪔 38. Arts & Culture આધારિત કારકિર્દી (Indian Heritage)
જે લોકો ભારતની સંસ્કૃતિ સાથે જોડાયેલી કારકિર્દી શોધે છે
- Bharatanatyam / Kathak Dance Teacher
- Sanskrit Scholar / Purohit Training
- Traditional Art Forms (Warli, Madhubani)
- Ayurveda Therapy Courses
- Heritage Tour Guide (for Gujarat Tourism)
➡️ Passion + Tradition = Sustainable Career
📦 39. Industrial Certifications with Job Guarantee (Private + Govt Tie-ups)
કેટલીક સંસ્થાઓ દ્વારા Govt + Private એક્ટિવ collaborationથી Job-oriented certifications મળે છે:
| Course | Sector | Certifying Body |
|---|---|---|
| CNC Operator | Manufacturing | NSDC / Skill India |
| Solar Technician | Renewable Energy | GEDA / Skill Council |
| Welding & Fabrication | Heavy Industry | ITI / Govt Approved |
| EV Repairing | Electric Vehicles | Emerging Field |
