મુખ્યમંત્રી જ્ઞાનસેતુ મેરીટ સ્કોલરશીપ યોજના અને તેના સંબંધિત પાસાઓ વિશે વિગતવાર માહિતી ગુજરાતીમાં જોઈએ:
મુખ્યમંત્રી જ્ઞાનસેતુ મેરીટ સ્કોલરશીપ યોજના
આ યોજનાનો મુખ્ય હેતુ રાજ્યની સરકારી અને અનુદાનિત (ગ્રાન્ટેડ) પ્રાથમિક શાળાઓમાં ધોરણ 1 થી 5 સુધી સળંગ અભ્યાસ પૂર્ણ કરનાર તેજસ્વી વિદ્યાર્થીઓને ધોરણ 6 થી 12 સુધીનું શ્રેષ્ઠ ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ મેળવવામાં મદદ કરવાનો છે.
યોજનાના મુખ્ય મુદ્દાઓ:
- ઉદ્દેશ્ય: સરકારી અને અનુદાનિત પ્રાથમિક શાળાના તેજસ્વી વિદ્યાર્થીઓને મેરીટના આધારે રાજ્યમાં કાર્યરત ગુજરાત માધ્યમિક અને ઉચ્ચત્તર માધ્યમિક શિક્ષણ બોર્ડ કે અન્ય બોર્ડ સાથે સંલગ્ન પસંદગી પામેલી સ્વ-નિર્ભર શાળાઓમાં ધોરણ 6 માં પ્રવેશ મેળવી ધોરણ 12 સુધીનું શિક્ષણ પ્રાપ્ત કરવા માટે સ્કોલરશીપ આપવી.
- પાત્રતા:
- સરકારી અથવા અનુદાનિત પ્રાથમિક શાળામાં ધોરણ 1 થી 5 સુધી સળંગ અભ્યાસ પૂર્ણ કરેલો હોવો જોઈએ.
- ધોરણ 5 માં અભ્યાસ કરતો હોય.
- યોજના હેઠળ પ્રવેશ માટે લેવાતી કોમન એન્ટ્રન્સ ટેસ્ટ (CET) માં ઉત્તીર્ણ થયેલ હોવો જોઈએ અને મેરીટમાં સ્થાન મેળવવું જોઈએ.
- લાભ:
- પસંદ થયેલા વિદ્યાર્થીઓને ધોરણ 6 થી 12 સુધીના અભ્યાસ માટે સ્કોલરશીપ આપવામાં આવે છે.
- પ્રારંભિક ધોરણે દર વર્ષે 30,000 વિદ્યાર્થીઓને આ યોજનાનો લાભ આપવાનું લક્ષ્ય છે.
- આ સ્કોલરશીપ વિદ્યાર્થીદીઠ વાર્ષિક રૂ. 20,000/- થી શરૂ કરીને તેમાં વાર્ષિક 7% નો વધારો કરવામાં આવે છે.
- આ યોજના હેઠળ વિદ્યાર્થીઓને શ્રેષ્ઠ શાળાઓમાં પ્રવેશ મેળવવાનો વિકલ્પ મળે છે.
- પસંદગી પ્રક્રિયા:
- ધોરણ 5 ના અંતે એક કોમન એન્ટ્રન્સ ટેસ્ટ (CET) લેવામાં આવે છે.
- આ પરીક્ષામાં મેળવેલા મેરીટના આધારે વિદ્યાર્થીઓની પસંદગી થાય છે.
- પસંદ થયેલા વિદ્યાર્થીઓને તેમની પસંદગી મુજબની શાળાઓમાં પ્રવેશ મળી શકે છે.
- યોજનાનો અમલ: આ યોજનાનો અમલ નિયામકશ્રી, શાળાઓ દ્વારા કરવામાં આવે છે.
નોંધ: અગાઉ “જ્ઞાન સેતુ ડે-સ્કૂલ્સ” પ્રોજેક્ટ હતો, જેનો ઉદ્દેશ્ય ખાનગી શાળાઓને જોડીને વિદ્યાર્થીઓને શિક્ષણ આપવાનો હતો, પરંતુ તેમાં કેટલીક સમસ્યાઓ અને વિરોધ ઉઠતા તેને રદ કરીને “મુખ્યમંત્રી જ્ઞાનસેતુ મેરીટ સ્કોલરશીપ યોજના” અમલમાં મૂકવામાં આવી છે.
આ ઉપરાંત, ગુજરાત સરકાર દ્વારા અન્ય મહત્વપૂર્ણ શૈક્ષણિક યોજનાઓ પણ ચાલી રહી છે જે તેજસ્વી વિદ્યાર્થીઓને લાભ આપે છે, જેમ કે:
- જ્ઞાન શક્તિ રેસીડેન્સીયલ સ્કૂલ (સરકારી અને ગ્રાન્ટેડ શાળાઓમાં 1 થી 5 નો અભ્યાસક્રમ પૂર્ણ કરનાર વિદ્યાર્થીઓ માટે): આ શાળાઓમાં વિના મૂલ્યે શ્રેષ્ઠ ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ, રહેવા અને જમવાની સુવિધા તેમજ સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓની તૈયારી કરાવવામાં આવે છે.
- જ્ઞાન શક્તિ ટ્રાયબલ રેસીડેન્સીયલ સ્કૂલ (આદિજાતિ વિદ્યાર્થીઓ માટે): આદિજાતિ સમાજના વિદ્યાર્થીઓ માટે ખાસ રહેવાસી શાળાઓ.
- રક્ષા શક્તિ સ્કૂલ: સૈનિક સ્કૂલ આધારિત ઉચ્ચ ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ, રહેવાની અને જમવાની સુવિધા તથા NDA જેવી પરીક્ષાઓ માટે માર્ગદર્શન આપવામાં આવે છે.
- મોડેલ સ્કૂલ: શ્રેષ્ઠ ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ, રહેવા અને જમવાની સુવિધા તથા વ્યવસાયિક તાલીમ આપવામાં આવે છે.
આ યોજનાઓનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ગુજરાતના વિદ્યાર્થીઓને ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ પૂરું પાડી તેમના ભવિષ્યને ઉજ્જવળ બનાવવાનો છે.
